อุณหภูมิสี Kelvin Color Temperature คือ การกำหนดถึงลักษณะของแสงที่มาจาก หลอดไฟ หรือ โคมไฟ โดยมีหน่วยวัดเป็นองศาเคลวิน หรือ เรียกย่อๆ ว่าค่า (K) จะมีระดับตั้งแต่ 1,000K ถึง 10,000K องศาเคลวิน

โดยปกติแล้วในการใช้งาน หลอดไฟ และ โคมไฟ ในเชิงพาณิชย์ หรือที่อยู่อาศัยจะนิยมใช้อุณหภูมิสี Kelvin กันอยู่ในช่วงตั้งแต่ 3000K ถึง 6500K ซึ่งจะจำแนกแสงออกเป็น 3 สีหลักๆ ดังนี้

» 3000K Warmwhtie แสงวอร์มไวท์ (สีโทนเหลืองเข้ม)

» 4000K Coolwhtie แสงคูลไวท์ (สีโทนเหลืองขาว)

» 6500K Daylight แสงเดย์ไลท์ (สีโทนขาว)

วิวัฒนาการในการผลิตหลอดไฟให้แสงสว่างเริ่มตั้งแต่หลอดไส้ ทังสเตน ที่ใช้ขดลวดนำความร้อนเพื่อทำให้เกิดแสงสว่างขึ้น ต่อมาได้พัฒนามาเรื่อยๆ จนถึงยุคของ ไฟ LED ซึ่งในปัจจุบันสามารถผลิตอุณหภูมิสี Kelvin ได้เหมือนกันกับหลอดประหยัดไฟแบบเดิม ดังนั้น LED จึงสามารถใช้ทดแทนหลอดไฟแบบเดิมได้อย่างไม่มีปัญหา

เลือกอุณหภูมิสีแบบใดจึงจะเหมาะสม

สำหรับการเลือกว่าจะใช้หลอดไฟสีไหนจึงจะเหมาะสม กรณีนี้ขึ้นอยู่กับบริเวณที่จะนำเป็นใช้เป็นสำคัญ เนื่องจากอุณหภูมิสี Kelvin ในแต่ละแบบจะให้อารมณ์ และความรู้สึกที่แตกต่างกันค่อนข้างชัดเจน รวมถึงประโยชน์ในการเลือกใช้งานด้วย อธิบายคร่าวๆ ได้ดังนี้

3000K Warmwhtie แสงวอร์มไวท์ อุณหภูมิสีในระดับนี้เป็นที่นิยมมาก โดยเฉพาะสถานบริการต่างๆ เช่น โรงแรม ร้านอาหาร และร้านเครื่องดื่ม รวมถึงบ้านที่พักอาศัยด้วย โทนแสงวอร์มไวท์ 3000K จะให้แสงอบอุ่น ให้ความรู้สึกผ่อนคลาย ดังนั้นจึงเหมาะที่จะนำไปใช้ใน ห้องนอน ห้องรับแขก หรือ ห้องน้ำ เป็นต้น ซึ่งจะช่วยให้บรรยากาศภายในห้องดูสงบ อีกทั้งยังช่วยเพิ่มความโดดเด่นให้กับเฟอร์นิเจอร์ภายในห้องได้เป็นอย่างดี แต่ทั้งนี้แสงวอร์มไวท์จะทำให้สีที่สะท้อนกลับมาผิดเพี้ยนไม่ตรงตามจริงได้ เช่น เห็นเสื้อสีขาวเป็นสีไข่ไก่ได้ ดังนั้นจึงไม่ควรใช้แสงวอร์มไวท์ในการทำงานบางอย่างเช่น การถ่ายรูปวัตถุ เป็นต้น

4000K Coolwhtie แสงคูลไวท์ สำหรับอุณหภูมิสีนี้นิยมใช้งานเฉพาะกลุ่ม และไม่ค่อยเป็นที่นิยมมากนัก โดยจะเห็นได้จากสินค้าที่ผลิตออกมามีค่อนข้างจำกัด และไม่หลากหลาย ทั้งนี้เนื่องจากอุณภูมิสี 4000K นิยมนำไปใช้กับงาน Display ต่างๆ เช่น งานส่องป้ายโฆษณา งานไฟเวที หรือ แม้กระทั่งร้านขายสินค้าแฟชั่นต่างๆ ด้วย โดยคุณสมบัติเด่นของสีคูลไวท์จะช่วยให้สีที่สะท้อนกลับมาจากวัตถุดูเข้มขึ้น ช่วยขับให้สีของวัตถุดูสวยงาม สดใสชัดเจนขึ้น ทำให้เรามองเห็นสีของวัตถุนั้นผิดเพี้ยนจากความเป็นจริง แต่ต่างกันกับแสงวอร์มไวท์ที่ไปกลบสีของวัตถุจนผิดเพี้ยนจากความเป็นจริงมากเกินไป

6500K Daylight แสงเดย์ไลท์ อุณหภูมิสีเดย์ไลท์ถือเป็นสีมาตรฐานที่มีความนิยมใช้มากที่สุด เพราะให้สีที่ใกล้เคียงกับแสงอาทิตย์ (แสงขาว) ไม่ทำให้สีของวัตถุที่สะท้อนกลับมาผิดเพี้ยน ดังนั้นแสงเดย์ไลท์จึงสามารถนำไปใช้ได้กับทุกที่ โดยมากนิยมใช้ในอาคารสำนักงาน โรงงานอุตสาหกรรม บ้านพักที่อยู่อาศัย เป็นต้น เนื่องจากสีเดย์ไลท์ให้แสงขาวเป็นธรรมชาติจึงเหมาะกับการนำไปใช้ได้ทุกความต้องการ เป็นสีที่ให้ค่าความสว่าง Lumen (ลูเมน) สูงสุด ทำให้มองเห็นวัตถุต่างๆ ได้ชัดเจนไม่หลอกตา

จากข้างต้นเราได้จำแนกถึงความแตกต่างของอุณหภูมิสี Color Temperature หรือ องศาเคลวิน ให้เข้าใจได้โดยง่ายเพื่อใช้ในการพิจารณาเลือกซื้อสินค้าได้ตรงตามความต้องการ และวัตถุประสงค์ ซึ่งปัจจุบัน หลอดไฟ LED และ โคมไฟ LED มีค่า Kelvin (K) ไม่แตกต่างจากหลอดประหยัดไฟแบบเดิม ดังนั้นจึงสามารถเปลี่ยนมาใช้ หลอด LED ทดแทนหลอดประหยัดไฟแบบได้ทันที

ความแตกต่างขององศาเคลวิน

บ่อยครั้งที่มักเกิดความสับสนเกี่ยวกับอุณหภูมิสี Kelvin ค่า (K) ที่ระบุในรายละเอียดสินค้า ซึ่งปัจจุบันเรามักจะเห็นตัวเลขที่กำกับไว้ที่ตัวสินค้า หรือที่กล่องสินค้าอาจมีความแตกต่างกันได้ในแต่ละยี่ห้อสินค้า เช่น

แสงวอร์มไวท์ Warmwhite จะมีค่า K ระหว่าง 2700K ถึง 3000K

แสงคูลไวท์ Coolwhite จะมีค่า K ระหว่าง 4000K ถึง 4200K

แสงเดย์ไลท์ Daylight จะมีค่า K ระหว่าง 6000K ถึง 6500K

จากข้างต้นหากท่านพบเห็นสินค้าที่ระบุค่า Kelvin (K) ที่แตกต่างกันไม่ต้องกังวล เพราะสินค้าแต่ละยี่ห้อมีมาตรฐานการผลิตที่แตกต่างกัน จึงอาจทำให้ตัวเลขที่ระบุมาในสินค้าแต่ละยี่ห้อมีความแตกต่างกันได้ ซึ่งการระบุตัวเลขอุณหภูมิสี Kelvin ของสินค้าจะถูกกำหนดค่าออกมาจากห้องแล็บกลาง หรือจากห้องแล็บของผู้ผลิตเอง ที่ได้รับรองมาตรฐานการผลิตในระดับสากล แต่ทั้งนี้ความแตกต่างของค่า K ในแต่ละยี่ห้อ อาจทำให้แสงที่ออกมามีสีต่างกันเล็กน้อยขึ้นอยู่กับค่าที่ระบุไว้ แต่จะให้สีที่อยู่ในโทนเดียวกัน

อีกกรณีนึงในแต่ละประเทศจะมีมาตรฐานการผลิตหลอดที่มีค่า K ที่แตกต่างกันพอสมควร เนื่องจากความนิยมของโทนแสงในแต่ละประเทศไม่เหมือนกัน และขึ้นอยู่กับสภาพอากาศที่แตกต่างกันด้วย ดังนั้นจึงควรเลือกใช้สินค้าจากผู้ผลิตที่ได้รับมาตรฐาน มอก. เพื่อท่านจะได้รับสินค้าที่มีคุณภาพ ตรงตามสเปคที่กำหนด